Xanım Məryəmin (ə) nümunə olması

    Viki Cavab saytından

    Sual: " Xanım Məryəm (ə) hansı cəhətdən qadınlar və qızlar üçün nümunə sayılır?"

    Cavab: Xanım Məryəm (ə) Quranda bütün möminlər üçün bir nümunə olaraq təqdim edilmişdir. Quranda adı çəkilən yeganə qadın xanım Məryəmdir (ə). İffətlilik, düz danışmaq, itaətkar bəndə olmaq, Allah tərəfindən paklanmış və seçilmiş qadın, Allahın ayələrini təsdiq edən, Quranın da işarə etdiyi bu kimi xüsusiyyətlər xanım Məryəmin (ə) fərdi və səciyyəvi keyfiyyətlərindən sayılır və onu bütün qadınlar üçün bir örnək olmasına səbəb olmuşdur.

    Xanım Məryəmin (ə) fərdi keyfiyyətləri

    “Təhrim” surəsinin 11-ci və 12-ci ayələrində xanım Məryəm (ə) bütün möminlərə bir nümunə olaraq təqdim edilmişdir. İrfani mətnlərdə xanım Məryəmin (ə) Allahın dostlarından (övliya) və xüsusi vilayətə sahib bir şəxs olması qeyd edilmişdir.[1] Quran onun üçün seçilmək, paklıq və mələklərlə söhbət etmək (“Ali-İmran” surəsi, ayə 42-45) kimi dəyərli məqamları qeyd edir.[2] İslam terminologiyasında peyğəmbər olmayan, amma xanım Məryəm (ə) kimi Allahın onlarla danışdığı şəxslərə "muhəddəs" deyilir.[3] Düzdür ki, Quran xanım Məryəmə (ə) peyğəmbər demir, amma onun üçün mözücələr, qeyri-adi işlər və ilhamlar sadalayır.[4]

    İffət və paklığı

    Allah Quranda iki ayədə xanım Məryəmin (ə) iffət və paklığını xüsusi vurğulayır :

    وَمَرْيَمَ ابْنَتَ عِمْرَانَ الَّتِي أَحْصَنَتْ فَرْجَهَا

    “Habelə öz namusunu (iffətini) qoruyan İmran qızı Məryəmi də (məsəl çəkdi)”. (“Təhrim” surəsi, ayə 12)

    وَالَّتِي أَحْصَنَتْ فَرْجَهَا

    “Və öz iffətini qorumuş o qadını (Məryəmi də yada sal)”. (”Ənbiya” surəsi, ayə 91)

    Bu ayədə xanım Məryəmin (ə) məqamına, əzəmətinə və oğlu həzrət Məsihə (ə) işarə olunur.[5] Quranda iki yerdə xanım Məryəmin (ə) dilindən nəql olunur ki, "mənə heç bir bəşər əli toxunmamışdır" (”Məryəm” surəsi, ayə 20 və ” Ali-İmran” surəsi, ayə 47). Ariflərin fikrincə, xanım Məryəmin (ə) kəramətləri onun şəhvət, qəzəb, nəfsinə qələbə çalması və sədaqətinin nəticəsi idi.[6]

    Sədaqəti

    Xanım Məryəmin (ə) ən bariz xüsusiyyətlərindən biri onun sədaqətidir. Quran onu "Siddiqə" deyərək tanıtdırır:

    وَأُمُّهُ صِدِّيقَةٌ

    “Onun (İsanın) anası çox doğruçu və əməli düz bir qadın olub...”( “Maidə” surəsi, ayə 75)

    ” Siddiqə” ərəb dilində mübaliğəni ifadə edən fel formasıdır və ”çox düz danışan şəxs”ə deyilir. Bəzi alimlər isə bu sözü ”haqqı qəbul edən şəxs” kimi tərcümə etmişlər.[7]

    Paklığı

    Pak olmaq xanım Məryəmin (ə) xüsusiyyətlərindən sayılır. Allah Quranda buyurur ki, Məryəmi pak yaratdım:

    وَإِذْ قَالَتِ الْمَلاَئِكَةُ يَا مَرْيَمُ إِنَّ اللّهَ اصْطَفَاكِ وَطَهَّرَكِ وَاصْطَفَاكِ عَلَى نِسَاء الْعَالَمِينَ

    “Və (yada sal) o zaman(ı) ki, mələklər dedilər: ”Ey Məryəm, həqiqətən, Allah səni seçib, paklaşdırıb və aləmdəki bütün qadınlardan üstün edib.”” (”Ali-İmran” surəsi, 42)

    Təfsir alimlərinin fikrincə, bu ayədə işlənən "təthir" sözü ” məsumluq” anlamındadır. Xanım Məryəm (ə) iffətini, paklığını qoruduğu və qeybdə olan ruh ilə danışdığı üçün "musəddiqin" və "qanitin" məqamına çatmışdır.[8]

    İbadəti

    Allah Quranda Məryəmə (ə) Ona ibadət etmək əmrini verir (”Ali-İmran” surəsi, ayə 43) və onu ” qanitin” kimi tanıdır (”Təhrim” surəsi, ayə 12). ” Qanitin”, həm ”əmrə tabe olan”, həm də ”qunut və ibadət əhli” mənasındadır. Təfsir alimləri "qanitin" sözünü ” həmişə Allaha ibadət edən” kimi izah edirlər. [9]Məryəmin (ə) imanı ən ali dərəcədə idi. [10]

    O, bütün asimani kitablara, ilahi əmrlərə iman gətirmiş və daim Allahın əmrlərinə tabe idi.[11]

    Əlavə məlumat üçün müraciət edin:

    “Quran və İncildə xanım Məryəmin siması”, Qədyan Qədyani

    “Quranda xanım Məryəmin siması”, Zəhra Cümə Məscidi, “Pazinə” nəşriyyatı, 2015

    Dipnotlar
    1. Xoşhal Dəstcerdi, Tahirə və Zeynəb Rzapur, "Dördüncü əsrdən doqquzuncu ərsrə qədər fars irfan mətnlərində xanım Məryəmin (ə) məqamları", İrfan mütaliələri, 12-ci nömrə, 1389, səh. 68-97
    2. Mehdi Mehrizi, “Hədis tədqiqatı”, c. 1, səh. 274
    3. Mürtəza Mütəhhəri, “Əsərlər toplusu”, c. 4, səh. 296
    4. Mürtəza Mütəhhəri, “Nübuvvət”, c. 1, səh. 179
    5. Məkarim Şirazi, ” Nümunə təfsirindən seçmələr”, c. 3, səh. 187
    6. Xoşhal Dəstcerdi, Tahirə və Zeynəb Rzapur, "Dördüncü əsrdən doqquzuncu ərsrə qədər fars irfan mətnlərində Xanım Məryəmin (ə) məqamları", İrfan mütaliələri, 12-ci nömrə, 1389, səh. 68-97
    7. Nahid Təyyibi, “Xanım Məryəm (ə) ibadətin simvolu”, Kövsər mədəniyyəti, 1999, 22-ci say
    8. Məhəmmədhüseyn Təbatəbai, “Əl-Mizan” təfsiri, c. 3, səh. 259.
    9. Məhəmmədhüseyn Təbatəbai, ”Əl-Mizan” təfsiri, c. 3, səh. 259.
    10. Əli Əkbər Qurəşi,  ” Ən gözəl söz” təfsiri, c. 11, səh. 305
    11. Məkarim Şirazi, ” Nümunə” təfsiri, c. 24, səh. 305