Əhli-sünnə hədislərində Peyğəmbərin (s) canişinlərinin sayı
Əhli-sünnə hədislərində Peyğəmbərin (s) canişinlərinin sayı
Sual: Əhli-sünnə kitablarında Həzrət Peyğəmbərin (s) on iki canişininin olduğunu qeyd edən bir hədis varmı?
Bəzi sünni kitablarında “on iki xəlifə” və “on iki əmir” haqqında hədislər qeyd edilmişdir. Həmçinin, bəzi hədislərdə Peyğəmbərin (s) canişinlərinin sayı Bəni-İsrail nəqbəsinin (başçılarının) sayı kimi qeyd edilir ki, onlar da on iki nəfər idi.
On iki xəlifə barədə hədislər
Hədislərdə “On iki xəlifə” ifadəsinin qeyd edildiyi bir çox rəvayətlər vardır. Bu hədislər qrupu “Müsnəd Əhməd” [1], “Səhih Müslim”[2] və “Sünəni-Əbi Davud”da [3] bəyan edilmişdir və onların hamısının məzmunu budur ki, Peyğəmbər (s) buyurur: “İslam Qureyşdən olan on iki xəlifə başçılığı altında olduğu müddətdə əziz olacaqdır."
On iki əmir barədə hədislər
Sünni kitablarında “On iki əmir” ifadəsinin qeyd edildiyi və müxtəlif formalarda nəql olunan rəvayətlər var: “Ümətimdən olan 12 əmir başda olduğu müddətdə bu din düşmənə davamlı olaraq qalib gələr və heç bir müxalif və düşmən ona zərər vura bilməz. Onların hamısı Qureyşdəndir” və ya “Xalqın işi on iki əmir onlara hökm etdiyi müddətdə xeyirlə davam edəcək. Onların hamısı Qüreyşdəndir.” [4]
Xəlifələrin sayı Bəni-İsrailin nəqəbələrinin sayı qədərdir
Bir sıra hədislər də var ki, orada İslam Peyğəmbəri (s) özündən sonrakı xəlifələrin sayının Bəni-İsrailin Nəqbəsinin sayına bərabər olduğunu bildirmişdir. Abdullah ibn Məsuddan belə rəvayət olunur:
Biz İslam Peyğəmbərindən (s) ondan sonra neçə xəlifə olduğunu soruşduq. Allahın Rəsulu (s) buyurdu: “On iki nəfər Bəni-İsrailin nıqəbələrinin (başçılarının) sayı qədər.” Baçqa bir hədisdə İslam Peyğəmbərindən belə (s) nəql olunur: “Həqiqətən, məndən sonra xəlifələrin sayı Musanın (ə) nəqbəsi qədərdir.” [5]
“Məcməuz-zəvaid” kitabının beşinci cildində “On iki xəlifə” adlı ayrıca bir bölmə bu mövzuya həsr edilmişdir. [6]
İstinadlar
- ↑ Əhməd ibn Hənbəl, “Müsnədi-Əhməd”, Beyrut, “Daru Sadir”, Bi Ta, cild 5, səh.90, 93, 98 və 100.
- ↑ Müslim bin Həccac Nişaburi, “Səhih Müslim”, Beyrut, “Darul-Fikr”, Bi ta, cild 6, səh.3 və 4.
- ↑ Sacistani, Süleyman ibn Əşəs, “Sünəni-Əbi Davud”, Beyrut, “Darul-Fikr”, birinci çap, 1410-cu il, cild 2, səh.309.
- ↑ Əhməd bin Hənbəl, “Müsnədi Əhməd”, Beyrut, “Daru Sadir”, Bi Ta, 5-ci cild, səh.87, 90, 92, 94, 95, 98, 101; Buxari, Məhəmməd ibn İsmayıl, “Səhih Buxari”, Beyrut, “Darul-Fikr”, Bi ta, 8-ci cild, səh.137; Tirmizi, Muhəmməd ibn İsa, “Sünəni-Tirmizi”, Beyrut, “Darul-Fikr”, 1403 hicri, cild 3, səh.34, hədis 2323, Təbərani, Süleyman ibn Əhməd, “Əl-Mucəmul-Kəbir”, Qahirə, İbn Teymiyyə məktəbi , Bi ta, cild 2, s.190-255; “Əl-Mucəmul-əvsət”, “Darul-Hərəməyn”, 1-ci cild, səh.263 və 4-cü cild, səh.189.
- ↑ “Müsnədi-Əhməd”, cild 1, səh.398 və Hakim Nişaburi, Muhəmməd ibn Muhəmməd, “Müstədrək”, Beyrut, “Darul-Mərifə”, 1406 hicri, 4-cü cild, səh. 501. Əsqlani, İbn Həcər, “Fəthul-bari”, Beyrut, “Darul-Mərifə” nəşriyyatı, ikinci cild 13, səh.183. Əl-Məbəd Kafuri, “Tohfətul Əhvəzi fi Şərhit-Tirmizi”, Beyrut, “Darul-Kutubil-Elmiyyə”, birinci çap. Hicri 1410, cild 6, səh.294; Müttəqi Hindi, “Kənzul-ümmal”, cild 12, səh.23 hədis 33857 və 23858 və cild 6, səh.89; 14971-ci hədis, Beyrut, “Ər-Risalə və Əl-Mücəmul-Kəbir müəssisəsi”, cild 10, səh.158; və Süyuti, Cəlaləddin, “Əl-Camius-səğir”, Beyrut, “Darul-Fikr”, 1-ci cild, səh.35, hədis 2297 və Aburiyyə, Şeyx Mahmud, “Əzvaə ələs sünnətil-Muhəmmədiyyə”, “Darul-Kutubil-İslamiyyə”, Bi ta, səh. 234 və Əbu Əli Mosuli, Əhməd ibn Əli, “Müsnədi-Əbi Yəla”, “Darul-Məmut Litturas”, cild 8, səh.444 və 9-cu cild, səh.222.
- ↑ Heysəmi, Nurəddin, Məcməuz-zəvaid, Beyrut, “Darul-Məktəbul-Elmiyyə”, 1408-ci hicri, 5-ci cild, səh.190