Erkən ölüm

Sual: Nə üçün Allah ömrü cəmi bir neçə ayolan bir uşağı yaradır?

Cavab:Allah təala uşaqları böyümək, yaşamaq və kamilliyə çatmaq üçün yaradır. Ancaqbəzən maddi dünyadaolan ziddiyyətlər və problemləronlardan da yan keçmir. Beləki, insanların və bəzən də kainatda vartəbiət qanunlarının təsiri nəticəsində meydana çıxan bu kimi problemlərbaşqaları üçün bir sıra bəlalara və müsibətlərəyol açır.

Uşağın erkən ölümüvalideynlərin və ya digər insanların səhlənkarlığı, habelə xəstəliklər, fəlakətlər, qəzalar və s.kimi səbəblər nəticəsində baş verə bilər. Halbuki, bunların heç birində Allahın birbaşa rolu yoxdur. Buna baxmayaraq, Allah həmin uşağın və onun valideynlərinin yaşadıqları bu müsibət vəağrı-acınınəvəzini verir.

Doğrudur ki, insanlar kamilliyə çatmaq üçün yaradılmışdır. Ancaq, bu maddi dünyainkişaf etmək və kamilliyə çatmaq üçün bir zəmin olduğu kimi, problemlər və çətinliklərə də özündə yer vermişdir. Maddi dünyanı, eləcədə onun inkişaf etmək üçünbir zəmin olmasınıbu problemlər olmadan təsəvvür etmək mümkün deyil.

Maddi dünya: Kamillik vəməğlubiyyətüçün bir zəmin

Allah kainatı səbəb və nəticə qanunları əsasında yaratmışdır. Allahın iradəsi belədir ki, hər bir hadisə və proses öz səbəbi əsasında meydana gəlsin.

İslam inancına görə, Allah hikmətliolduğu kimi, eyni zamandada mütləq xeyirdir. Allah dünyanı məqsədyönlü şəkildə və xeyir olaraq yaratsa da, buna rəğmən dünyadabəzi maneələr və çətinliklərin də olması qaçılmazdır. Əslində, bu çətinliklər maddi dünyanın ayrılmaz xüsusiyyətidir və maddi dünyanı heç bir xoşagəlməz hadisələr olmadan təsəvvür etmək mümkün deyil. Çətinliklər, xəstəliklər, ölümlər və s. kimi problemlər maddialəminayrılmaz xüsusiyyəti və mahiyyətidir.Dünyaya gələn bir uşaq əslində kamilliyə çatmaq üçün yaradılır. Bəzən bu uşaq kamilliyəvə yaradılış hədəfinəçatsa da, bəzən dəmaddi dünyanın ziddiyyətləri və problemləri bu uşaqdan yan keçmir və beləcə o,onun üçün müəyyən edilmiş kamilliyə çatmadan, müxtəlif problemlər səbəbindən dünyadan köçür. Bu erkən ölüm, valideynlərin və ya digər şəxslərin səhlənkarlığı, habelə xəstəliklər, fəlakətlər, qəzalar və s. kimi problemlər səbəbindən baş verə bilər.

Peyğəmbərin (s) övlad itkisi ilə sınağa çəkilməsi

İlahi övliyalar və İmamlar (ə) da zaman-zaman çətin sınaqlar və ağırproblemlərlə üzləşmişlər. İnsanın bu kimi hallarda vəzifəsi, çətinliklərin müqabilində özünü itirməmək, səbr etmək və Allaha sığınaraq Ona təvəkkül etməkdir. Övlad itkisi kimi bir müsibət əziz Peyğəmbərimizə (s) də üz vermişdir. OHəzrət (s), övladı vəfat etdiyində həyat yoldaşı Həzrət Xədicəyə (s.ə)belə təsəlli verdi: “Ey Xədicə, istəmərsən ki, Qiyamət günü cənnət qapısına çatdığında, (dünyadan köçmüş) övladın orada dayanaraq əlindən tutsun və səni cənnətə daxil edib onun ən gözəl yerinə aparsın?” Xanım Xədicə(s.ə) dedi: “Bu həqiqətən belə olacaqmı?” Peyğəmbər (s) buyurdu: “Allah bundan daha ucadır ki, bir bəndəsindən qəlbinin meyvəsini (övladını) alsın, ancaq həmin bəndənin bu müsibətə səbir etməsinə və Allahın razılığına ümid bəsləyərək Ona həmd - səna deməsinə baxmayaraq, onu əzaba düçar etsin”.

Ölüm, yox olmaq demək deyil!

Allahın varlıq bəxş etməsi Onun mərhəmətinin və lütfünün göstəricisidir. Uşağınvarlığıda xeyirdən başq bir şey deyil. Lakin unutmayaq ki, ölüm də yox olub aradan getmək deyil. Bəli, əgər ölüm yox olmaq, puç olub aradan getmək olsaydı, o zaman belə birşübhə meydana çıxardı ki, bəs nə üçün uşaq xəlq edilir və sonra da yox olaraqaradan gedir? Lakin ölüm həqiqətdə yeni bir həyatın başlanğıcıdır. Ölüm insanın yox olması deyil, əksinə, onun əbədi həyata qovuşmasıdır.

Uşağın dünyaya gəlişinin və ölümünün arxasında başqa hikmətlər də gizlənə bilər. Məsələn, bu hadisədə də digər problemlər və çətinliklər olduğu kimi uşağın valideynləri və yaxınları imtahan olunar. Beləki, əgər onlar bu ağır imtahan qarşısında səbr nümayiş etdirsələr, uca mənəvi məqamlara, habelə dünya və axirət savabına nail olacaqlar.