“Qul” ilə başlayan dörd surənin təsirləri

Sual: “Qul” ilə başlayan dörd surənin hansı təsirləri vardır?

Cavab: “Qul” ilə başlayan dörd surənin təsirləri haqda hədislərdə qeyd olunur ki, insanı bəzi şər və bəlalardan qoruyur. Dörd “Qul”, “Kafirun”, “İxlas”, “Fələq” və “Nəs” surələrinə verilən addır. Bu surələr “Qul: de” feli ilə başlayır. Dini mənbələrdə qeyd olunur ki, bir qoca uşaqlıqdan Peyğəmbərin (s) göstərişinə əməl edərək dörd “Qul” ilə başlayan surələri oxumuş, qocalığa qədər yoxsulluq və xəstəlikdən uzaq qalmışdır.

Quranın fəzilətləri və xüsusiyyətləri haqda, bu dörd surəni birlikdə oxumaqla bağlı, heç bir fəzilət nəql olunmamışdır. Bəzi hədislərdə Rəcəb, Şaban və Ramazan aylarında bu surələri namazlarda oxumaq tövsiyə olunur. Dörd “Qul”, müxtəlif bölgələrdə insanların etiqad və inancları əsasında özünə məxsus mövqeyə yüksəlmişdir. Bu surələr xalq arasında çox vaxtlar bəlalardan qorunma məqsədilə oxunur. Ayətullah Behcət də bu surələri oxumağa tövsiyə etmişdir.

Qısa məlumat

Dörd “Qul”, “Kafirun”, “İxlas”, “Fələq” və “Nas” surələrinə verilən addır ki, “Qul: de” feli ilə başlayır. Bu dörd surədən əlavə “Cin” surəsi də “Qul: de” feli ilə başlayır, lakin təfsir və hədis kitablarında, həmçinin insanların inanclarında bu dörd “Qul” surələrinin kənarında yer almamışdır. Bu dörd surə, “Qul surələri”, “Qəlaqil” və “Zatul-Qəlaqil” adları ilə də tanınırlar.

Dörd “Qul” ilə başlayan surələrin təsiri

Dörd “Qul”-un oxunmasının fəzilətləri ilə bağlı çox az sayda hədislər mövcuddur; o cümlədən hədislərdən birində belə nəql olunur ki, Peyğəmbər (s) buyurmuşdur: “Ey Cabir, əgər səfər zamanı yoldaşlarından daha uğurlu olmaq istəyirsənsə, “Kafirun”, “İxlas”, “Fələq”, “Nas” (dörd “Qul”) və Nəsr surələrini oxu.”

Bu mövzu ilə bağlı başqa bir hədisdə gəlmişdir ki, yaşlı bir kişi deyir yeddi yaşında atasını itirmiş və əmisi onu öz himayəsinə almışdı. Bir gün əmisi onu Peyğəmbərin (s) hüzuruna aparıb deyir: Ey Allahın Rəsulu (s)! Bu mənim qardaşım oğludur, atası vəfat edib. Mənə elə bir “Təviz” (dua) öyrət ki, bu uşağı onunla qoruyum. Peyğəmbər (s) cavabında buyurdu: “Zatul-Qəlaqil”-i, yəni “Kafirun”, “İxals”, “Fələq” və “Nas” surələrini ona öyrət. Yaşlı qoca deyir: Bu günə kimi özümü bunlarla “təviz” edirəm. Həyatımda nə övlad dağı gördüm, nə maddi zərər çəkdim, nə xəstələndim, nə də kasıb oldum və indi gördüyünüz kimi uzun ömür də sürmüşəm.

Dörd “Qul” Rəcəb, Şaban və Ramazan aylarında və bu ayların namazlarında oxunması tövsiyə edilmişdir və onun təsri isə günahların bağışlanmasıdır.

Ayətullah Behcət, uşaqları və nəvələri evdən çıxmaq istədiklərində, onlar üçün dörd “Qul” oxuyardı və onlara Ayətəl-Kürsi və dörd “Qul” oxumağı tövsiyə edərdi. Həmçinin, cinlərdən qorunmaq və uşaqların qorxusunu aradan qaldırmaq üçün tövsiyə istəyənlərin cavabında da, “müəvvəzətəyn” (Fələq və Nas surələri) və ya dörd “Qul” surələrini yatmazdan öncə çox oxumağı tövsiyə edərdi. Qeyd etmək lazımdır ki, İbn Sina “Təfsirul-Qəlaqil" adlı təfsirində, dörd “Qul” surələrindən üçünü (İxlas, Fələq və Nəs surələrini) təfsir etmişdir.

Bu dörd surə, qədim zamanlardan müxtəlif bəlalardan qorunmaq üçün oxunaraq insanlar arasında geniş yayılmışdır, bəzən bu ifadə nəzm və nəsr əsərlərində də istifadə edilmişdir. Baxmayaraq ki, Quranın fəzilətləri və xüsusiyyətləri haqda, bu dörd surəni birlikdə oxumaqla bağlı, heç bir özəllik, savab və fəzilət qeyd olunmamışdır, amma bəzi hədislərdə “İxlas”, “Fələq” və “Nas” surələrinin “Həmd” surəsi və ya “Ayətəl-Kürsi” ilə birlikdə oxunması və bu dörd surənin “Nəsr” surəsi ilə birlikdə oxunması, “hirz” (qorunma), zikr və “təviz” (dua) olaraq oxunması tövsiyə olunmuşdur.

Bəzi bölgələrdə, sehrin batil edilməsi üçün “Qul” ilə başlayan dörd surəni və “Ayətəl-Kürsünü” bir camın daxilinə həkk edildiyni görürük.

Qul” ilə başlayan dörd surə, müxtəlif bölgələrdə insanların inanc və ənənələrində özünə xüsusi yer almışdır. Qul ilə başlayan dörd surəni oxumaq və ya əşyaların üzərinə həkk edilib yazılması, şər və sehri batil etmək gücünə malikdir. Həmçinin, Qul ilə başlayan dörd surə, hacətlərin qəbul olunması, çətinliklərin aradan qaldırılması və xəstəliklərin şifası üçün də istifadə olunur.